Στο Σικάγο 1886, διεξάγεται προσπάθεια εργατικής επανάστασης για την διεκδίκηση καλύτερων συνθηκών εργασίας και βελτίωση μισθοδοσίας. Με μαζικές απεργίες εκατοντάδων χιλιάδων εργατών, το όλο εγχείρημα λήγει άδοξα και αιματοχυμένο. Προς τιμήν της εξέργεσης αυτής, καθιερώθηκε η Πρωτομαγιά ως παγκόσμια ημέρα της εργατικής τάξης, έπειτα από απόφαση της ιδρυτικής συνέλευσης της δεύτερης Διεθνούς, που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι το 1889 (14/21 Ιουλίου) όπου μετείχαν 391 αντιπρόσωποι συνδικάτων από 20 χώρες. Το Γερμανικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα SPD (Sozialdemokratische Partei Deutschlands), ως ο μεγαλύτερος αριθμητικά φορέας και εκπρόσωπος της 2ης Διεθνούς, καθιστά στην Γερμανία τη πρώτη Μάη ως ημέρα του εργατικού κινήματος όπου κάθε χρόνο θα απεργούν και θα διαδηλώνουν συμβολικά και πρακτικά υπέρ της ταξικής πάλης. Οι εργοδότες απαντούν με λουκέτα και απολύσεις.
Το 1933 αναδύεται το NSDAP στην εξουσία και τον Μάρτιο του ίδιου έτους αποκτά αντιδημοκρατικό χαρακτήρα. Την περίοδο εκείνη σημειώνει (στο ημερολόγιο του) ο Δρ. Γκέμπελς :
"Το πρώτο νομοσχέδιο που καταθέτω είναι η ανακήρυξη της πρώτης Μαίου ως εθνική εορτή του γερμανικού λαού και αναθέτω την εφαρμογή του στο Υπουργικό Συμβούλιο. Θα το κάνουμε αυτό σε μεγάλη κλίμακα και για πρώτη φορά, θα συγκεντρώσουμε ολόκληρο τον γερμανικό λαό σε μια ενιαία εκδήλωση. Από εκεί και πέρα, αρχίζει η διαμάχη με τα συνδικάτα. Δεν θα μπορέσουμε να ξεκουραστούμε εάν δεν έλθουν εντελώς στα χέρια μας"
- 24/3/1933
Απρίλιος
Σημειώνει ο Γκέμπελς :
"Μια σειρά από νομοσχέδια εγκρίνονται σε ένα εξάωρο από το Υπουργικό Συμβούλιο. Αυτοί είναι οι νόμοι του Gleichschaltung, Reichsstatthalterschaft, ο δημοσιο-υπαλληλικός νόμος με την άρια παράγραφο (arierparagraph) και στο τέλος η πρώτη Μαίου ανακηρύσσεται επίσημα εθνική εορτή. Κάνουμε εξαιρετική δουλειά."
- 7/4/1933
Νόμος για την καθιέρωση εορτής περί εθνικής εργασίας
10 Απριλίου 1933
Η κυβέρνηση του Ράιχ ψήφισε τον ακόλουθο νόμο, ο οποίος ανακηρύσσει :
§1. Η 1η Μαίου είναι αργία της εθνικής εργασίας
§2. Οι διατάξεις του εθνικού και κρατικού δικαίου που ισχύουν για την Πρωτοχρονιά ισχύουν μέχρι και σήμερα. Ο Υπουργός Εσωτερικών του Ράιχ μπορεί να εκδώσει περαιτέρω διατάξεις σε συμφωνία με τον Υπουργό Διαφώτισης και Προπαγάνδας του Ράιχ.
Βερολίνο 10 Απριλίου 1933
Καγκελάριος Αδόλφος Χίτλερ
Ο Υπουργός Εσωτερικών του Ράιχ Φρίκ
Ο Υπουργός Προπαγάνδας και Λαϊκής Διαφώτισης Δρ. Γκέμπελς
Κατά την διάρκεια της εθνικοσοσιαλιστικής εποχής, η 1η Μαίου έγινε αργία με τις ενέργειες του κόμματος. Ο νόμος του Ράιχ της 10ης Απριλίου 1933 την όρισε ως "Ημέρα εθνικής Εργασίας", παραποιώντας την προηγούμενη σημασία της που ήτο μαρξιστικού προσήμου και ταξικής συνείδησης (ταξική πάλη) και προσδίδοντας ένα νέο, φυλετικό, συνεργατικό και συλλογικό πρόσημο. Στις πολιτικές βλέψεις του Γκέμπελς αλλά και των υπολοίπων μελών του εσωτερικού κύκλου του NSDAP στο πνέυμα του ολοκληρωτικού "συγχρονισμού" (Gleichschaltung), στοχοποίησαν τα ελεύθερα συνδικάτα και τους εκπροσώπους των συντεχνιών με πρόθεση τον πλήρη έλεγχο και την κοινή εθνική κατεύθυνση.
Σημειώνει ο Γκέμπελς :
Θα κάνουμε την 1η Μαίου μια υπέροχη επίδειξη της βούλησης του γερμανικού λαού. Στις 2 Μαίου θα γίνει κατάληψη των σωματίων. Gleichschaltung και σε αυτόν τον τομέα. Μπορεί να υπάρξει θόρυβος για μερικές μέρες αλλά μετά είναι δικά μας. Δεν μπορεί να υπάρξει άλλη εξέταση του ζητήματος εδώ. Υπηρεσίες κάνουμε μόνο στον εργάτη, ώστε να τον απαλλάξουμε από την παρασιτική ηγεσία που μέχρι στιγμής του έκανε μόνο ξινή την ζωή. Αν τα συνδικάτα είναι στα χέρια μας, τότε ούτε τα άλλα κόμματα και οργανώσεις δεν θα αντέξουν για πολύ."
- 17/3/1933
Η Γενική Συνομοσπονδία Συνδικάτων της Γερμανίας (ADGB : Der Allgemeine Deutsche Gewerkschaftsbund), η οποία προήλθε από τις ανυσηχίες των διαφόρων ελεύθερων συνδικάτων να προστατευτούν από το νέο κράτος, ξεκίνησε την προσαρμογή στις νέες συνθήκες.Σημαντικοί συνδικαλιστές όπως ο Willhelm Leuschner και ο Theodor Leipart βρίσκονταν σε πορεία συνεργασίας με τους νέους ηγεμόνες και δεσμεύτηκαν, το Μάτριο, ότι θα παραμείνει πολιτικά ουδέτερη απέναντι στην νέα κυβέρνηση. Επιπλέον, αφού ανακοινώθηκε στην επίσημη Νομική εφημερίδα του Ράιχ της 10ης Απριλίου ότι η 1η Μαίου θα ήτο μια αργία με κανονικό ημερομίσθιο, το ADGB ανακοίνωσε ότι "Ο Γερμανός εργαζόμενος θα διαδηλώσει με επαγγελματικό τρόπο την 1η Μαίου". Το επιβεβαίωσε στις 19 Απριλίου καλώντας όλα τα μέλη παντού, να συμμετάσχουν στους εορτασμούς του Μαίου στο πνέυμα της "πλήρους ενσωμάτωσης του εργατικού δυναμικού στο κράτος". Ένα παλιό όνειρο του εργατικού κινήματος φαινόταν να εκπληρώνεται. Κατά τα χρόνια της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, το SPD απέφευγε πάντα να κάνει μια τέτοια πρωτοβουλία χωρίς να λαμβάνει υπόψη τους αστούς εταίρους του συνασπισμού. Τα χριστιανικά συνδικάτα τα οποία δεν είχαν εορτάσει προηγουμένως τη μαρξιστική πρωτομαγιά, καλωσόρισαν ένθερμα τη νέα εθνική εορτή ως ένδειξη "ότι η κυβέρνηση του Χίτλερ είναι αφοσιωμένη στον γερμανικό λαό."
Σημειώνει ο Γκέμπελς :
"Το έργο μόλις ξεκίνησε, παντού ανάμεσα στους ανθρώπους γίνεται λόγος για μια δεύτερη επανάσταση που πρέπει να έλθει [...]. Η επανάσταση δεν πρέπει να σταματήσει πουθενά. Το Υπουργείο μου στελεχώνεται σχεδόν αποκλειστικά από νέους εθνικοσοσιαλιστές. Αν και δεν καταλαβαίνουν τα γραφειοκρατικά πράγματα όπως οι παλίοι δημόσιοι υπάλληλοι, φέρνουν μαζί τους φωτιά, ενθουσιασμό και φρέσκο ιδεαλισμό. Η 1η Μαίου προετοιμάζεται γενναιόδωρα. Το δουλεύουμαι σαν καθήκον γενικού Επιτελείου. Το σχέδιο ανάπτυξης είναι έτοιμο. Οι δυσκολίες προκύπτουν μόνο από τις περιορισμένες επιλογές πρόσβασης. Η επίδειξη πρέπει να γίνει με μεγάλη ακρίβεια. Όλα τα ενδεχόμενα πρέπει να υπολογίζονται εκ των προτέρων και να λαμβάνονται υπόψη. Ένα μικρό λάθος θα μπορούσε να οδηγήσει σε καταστροφή με τις τεράστιες μάζες που προσπαθούμε να βάλουμε στα πόδια της."
- 18/4/1933
Στις 24 Απριλίου, ο Δρ. Γκέμπελς εξέδωσε το Μανιφέστο της Πρωτομαγιάς που δημοσιεύτηκε στην πρώτη σελίδα κάθε εφημερίδας στη Γερμανία. Απευθυνόμενη "σε ολόκληρο το γερμανικό λαό", ανακοίνωσε ότι η 1η Μαίου είχε γίνει "η γιορτή της εθνικής εργασίας" και καλούσε σε μια εορτή στην οποία "οι Γερμανοί όλων των τάξεων", θα "έσφιγγαν τα χέρια" και "σε σταθερή διαμόρφωση θα βάδιζαν προς το νέο μέλλον". Η τάξη ανήκε στο παρελθόν "αφού ο μαρξισμός έχει συντριβεί"
Σημειώνει ο Γκέμπελς :
"Δουλεύω μέρες για την τεχνική υλοποίηση της 1ης Μαίου. Λέγεται ότι είναι ένα αριστούργημα οργάνωσης [...]. Κάνουμε ένα είδος πρόβα τζενεράλε για την 1η Μαίου στο Lustgarten και στον μεγάλο χώρο του φεστιβάλ Tempelhof Feld. Σύμφωνα με την ανθρώπινη κρίση, όλα θα πάνε ομαλά. Γιγαντιαίες εγκαταστάσεις έχουν τοποθετηθεί στο Tempelhof. Εκφράζουν μια υπέροχη εικόνα της εθνικοσοσιαλιστικής βούλησης. Η 1η Μαίου θα είναι μια μαζική εκδήλωση που δεν έχει ξαναδεί ο κόσμος. Όλος ο λαός πρέπει να ενωθεί σε μια κοινή βούληση και μια προθυμία."
- 28/4/1933
Πρωτομαγιά
Η ημέρα έφτασε και ήδη από την νύχτα της 30/4 είχαν αρχίσει οι εκδηλώσεις σε όλη την Γερμανία. Οι ηγέτες των συνδικάτων, από όλα τα μέρη της Γερμανίας, μεταφέρθηκαν στο Βερολίνο. Ο Χίτλερ είχε δηλώσει στους αντιπροσώπους των εργατών "Θα δείτε πόσο αναληθής είναι η δήλωση ότι η επανάσταση στρέφεται εναντίον των Γερμανών εργατών." Η 1η Μαίου ήτο γεμάτη με σπουδαίες παρελάσεις, άφθονη μουσική, ακροβατικούς πιλότους και με μια επίδειξη πυροτεχνημάτων στις οποίες μετείχαν η Χιτλερική νεολαία, τα SS (Schutzstaffel) και τα SA (Sturmabteilung).
"Η μεγάλη ημέρα του γερμανικού λαού έφτασε" σημειώνει ο Γκέμπελς.
Το πρωί, εκατοντάδες παιδιά και νέοι παρευρίσκονται και παρελαύνουν στο Lustgarten στο Βερολίνο. Ο Καγκελάριος του Ράιχ και ο πρόεδρος του Ράιχ Χίντενμπουργκ πηγαίνουν στο σημείο με αυτοκίνητο. Ο Γκέμπελς είχε ήδη μιλήσει πριν από αυτούς.
"Σε αυτήν την ημέρα, όλο το έθνος με όλους τους τομείς της, με όλες τις ειδικότητες, τα επαγγέλματα, αναγνωρίζει την αξιοπρέπεια και την ευλογία της εργασίας. Παλαιότερα ακούγαμε τα κροταλίσματα των πολυβόλων και τα τραγούδια μίσους της ταξικής πάλης και της Διεθνούς, σε αυτό το έτος της κυβέρνησης του Χίτλερ, ο γερμανικός λαός συγκεντρώνεται σε μια ενότητα, με ακλόνητη πίστη στο κράτος, την φυλή και το γερμανικό έθνος στο οποίο όλοι ανήκουμε. Κάθε διαφορά εξαφανίστηκε. Το ταξικό μίσος και η αλαζονεία της κοινωνικής θέσης που για πάνω από 50 χρόνια χώριζε το έθνος από τον εαυτό του, πλεόν έχουν εξαλειφθεί. Γερμανοί όλων των τάξεων, φυλών, επαγγελμάτων και δογμάτων έχουν ενώσει τα χέρια, πέρα από αυτά που τους ξεχωρίζουν, και έχουν ορκιστεί στο εξής να ζουν ως κοινότητα, να εργάζονται και να αγωνίζονται για την πατρίδα που τους ενώνει όλους... Η ταξική πάλη τελείωσε. Η ιδέα την εθνικής κοινότητας υψώνεται πάνω από τα ερείπια του χρεοκοπημένου φιλελεύθερου-καπιταλιστικού κράτους. ... Έτσι ο γερμανικός λαός βαδίζει στο μέλλον."
- Ομιλία Γκέμπελς Πρωτομαγιά
Κατά την διάρκεια του εορτασμού, ο Χίτλερ φύτεψε την "Βελανιδιά του Χίντενμπουργκ" προς τιμή του ίδιου του Χίντενπουργκ (αποτελεί χριστιανική παράδοση από την εποχή του Λούθηρου να φυτεύουν βελανιδιές προς τιμή κάποιου, από το 1934 υπήρξαν και οι λεγόμενες "Βελανιδιές του Χίτλερ"), ενώ τα αρχαία έθιμα του γερμανικού λαού με τα Maypole δεν έλειπαν από το προσκήνιο.
Το απόγευμα με βράδυ κατά της 7:30 μ.μ. η εορτή συνεχίζεται στο Tempelhof Feld. O χώρος πολύ ανοιχτός και εμπλουτίζεται περιφερειακά με 150 αντιαεροπορικούς προβολείς που φωτίζουν την νύχτα με τις ακτίνες τους προς τον ουρανό ενώ η σκηνή ομιλίας συνοδεύεται με 6 πανό των 20 μέτρων με την σβάστικα ως σύμβολο και 3 ενδιάμεσα με τα χρώματα του Ράιχ (πρωτοβουλία του Albert Speer). Στις 8:00 μ.μ. περίπου ο Χίτλερ πραγματοποιεί την ομιλία του μπροστά στη γερμανική λαοθάλλασα συγκεντρωμένη, με κεντρικό θέμα την εθνική αντίσταση απέναντι στο μαρξιστικό ταξικό μίσος και την αξία του εργάτη. Η ομιλία του διαδόθηκε μέσω ραδιοφώνου σε όσα περισσότερα σπίτια ήταν δυνατόν. Ο αριθμός των παρευρισκόμενων πολιτών ήτο κοντά στο ένα εκκατομύριο με γνώμες και απόψεις να ποικίλουν.
Σημειώνει ο Γκέμπελς :
"Η μεγάλη ημέρα του γερμανικού λαού ξεκίνησε. Χθες υπήρχε ακόμη απειλή βροχής, σήμερα όμως ο ήλιος λάμπει. Πραγματικά Χιτλερικός καιρός! Τώρα όλα θα πάνε προς το καλύτερο. Δεν έχει σημασία πλέον τόσο πολύ πως θα διεξαχθεί η ημέρα. Αυτό που είναι σημαντικό είναι το περιεχόμενο και το νόημα που προκύπτει από εδώ. Το πρωί οι μαθητές του Βερολίνου έκαναν πορεία στο Lustgarten... Όπου και να κοιτάξετε, σε όλο το Lustgarten παιδιά, παιδιά, παιδιά. Τους μιλάω μέσα από την καρδιά μου. Είναι καλό να μιλάτε σε παιδιά αν καταλαβαίνετε τις παιδικές ψυχές. Στην συνέχεια, μια καταιγίδα ζητωκραυγών, εμφανίζεται μέσα στο αυτοκίνητο, ο ένας δίπλα από τον άλλον, ο Πρόεδρος του Ράιχ και ο Φύρερ. Γερατειά και νιότη ενωμένα. Ένα υπέροχο σύμβολο της νέας Γερμανίας που χτίσαμε. Ο Χάραλντ χαρίζει στον Πρόεδρο του Ράιχ ένα μεγάλο μπουκέτο τριαντάφυλλα. Είναι πολύ περήφανος και χαρούμενος. Ο Πρόεδρος του Ράιχ μιλάει στους νέους σαν να ήταν κάποιος της ηλικίας μας. Προτρέπει την πίστη, την επιμονή, τη σκληρή δουλειά και το σεβασμό για το παρελθόν. Ο Φύρερ του δίνει τρεις επευφημίες, με την νεολαία να το ακολουθεί με ενθουσιασμό. Το πέρασμα μέσα από τις μάζες των αγοριών και κοριτσιών έμοιαζε με θριαμβευτική πομπή. Υπάρχει ένα, από την άλλη, απερίγραπτο πλήθος ανθρώπων στο Tempelhof Feld. Ο Βερολινέζος (Der Berliner), με όλη την οικογένεια του, ο εργάτης και ο δημότης (Burger), οι υψηλοί και χαμηλοί, ο επιχειρηματίας και ο υφιστάμενος, οι διαφορές τώρα είναι θολές, μόνο ένας γερμανικός λαός υφίσταται και βαδίζει. [...] Ένα ατελείωτο, ατελείωτο ρεύμα ανδρών, γυναικών και παδιών ξεχύνεται στο Tempelhof Feld. Γύρω στις 7 το βράδυ ήρθε η αναφορά ότι ενάμισι εκατομμύριο άνθρωποι είχαν κάνει πορεία εδώ. Κάτι ανάλογο αναφέρεται από τις πόλεις και τα χωριά του Ράιχ. Κάθομαι στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου του Φύρερ καθώς οδηγείται θριαμβευτικά μέσα από τις μάζες των εργατών που περιστοιχίζουν τους δρόμους από την Καγκελαρία του Ράιχ μέχρι το Tempelhof Feld. Είναι απερίγραπτο. [...] Η εργατική τάξη (Arbeitertum) πλέον περιλαμβάνει όλους τους καλούς Γερμανούς. Το έθνος έχει ξαναβρεί νόημα. Τώρα θέλουμε να δουλέψουμε και να μην απελπιζόμαστε. Αφορά την Γερμανία, το μέλλον της και το μέλλον των παιδιών της. Ένα μεγάλο ρεύμα ενθουσιασμού περιβάλλει τον κόσμο. Το τραγούδι Horst Wessel ακούγεται... [...] Αύριο θα κάνουμε κατάληψη των σωματείων. Δεν αναμένεται πουθενά αντίσταση. Ο αγώνας συνεχίζεται! Πάνω στην Καγκελαρία του Ράιχ στεκόμαστε μαζί του στο παράθυρο, στο διαμέρισμα του Φύρερ. Από απόσταση μπορεί κανείς να ακούσει τα τραγούδια και τις φωνές των μαζών που παρελαύνουν από το Tempelhof Feld. Το Βερολίνο δεν θέλει να κοιμηθεί..."
- 1/5/1933
Την επόμενη ημέρα διεξάγεται η επιχείρηση κατάληψης των ελεύθερων συνδικάτων και την αντικατάσταση τους από το D.A.F.
Πηγές :
⧫ Joseph Goebbels Tagebücher 1924 - 1945
⧫ Tempelhofer Unfreiheit deutschen
⧫ Suddeutsche Zeitung, Wie die Nazis den 1. Mai
⧫ Νόμος για την καθιέρωση εορτής περί εθνικής εργασίας
No comments:
Post a Comment